Türkiye'de Konut Fiyatları: Makroekonomik Faktörler ve Yapısal Değişimler


Anahtar Kelimeler:
Housing Prices, Structural Breaks, Macroeconomic Indicators, Time Series AnalysisÖzet
Bu çalışma, yapısal kırılmalar çerçevesinde Türkiye'deki konut fiyatları üzerinde makroekonomik değişkenlerin etkilerini incelemektedir. Türkiye'nin jeopolitik konumu ve hem iç hem de dış dinamiklerin etkisiyle sık sık yaşanan ekonomik dalgalanmalar göz önüne alındığında, bu çalışmanın özgünlüğü tüm analizlerin yapısal kırılmaları da dikkate alarak gerçekleştirilmesinde yatmaktadır. Ampirik analiz, 2015 ile 2023 yılları arasındaki aylık verileri kullanarak zaman serisi yöntemleriyle konut fiyatlarının belirleyicilerini incelemektedir. Tüm analizlerde yapısal kırılmalar dikkate alınarak, çalışma kısa vadeli ekonomik şoklardan ziyade uzun vadeli ve kalıcı etkileri vurgulamaktadır. Analizler, arz tarafı ve talep tarafı değişkenleri çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar, arz tarafı değişkenleri arasında çimento üretimi, inşaat maliyet endeksi ve konut fiyat endeksi arasında önemli bir nedensel ilişki olduğunu göstermektedir. Ancak, inşaat ruhsatları ile konut fiyat endeksi arasında doğrudan bir ilişki bulunmamaktadır. Talep tarafında ise konut fiyat endeksi ile tüm talep tarafı değişkenleri arasında önemli bir nedensel ilişki tespit edilmiştir. Bulgular, yapısal kırılmaların konut piyasasının önemli bir belirleyicisi olduğunu vurgulamakta ve politika yapıcılar için makroekonomik değişkenlerin uzun vadeli etkileri konusunda değerli bilgiler sağlamaktadır.
Referanslar
Abasimi, I., Aulia, A. R., and Khasanah, U. (2023). Analysis Of House Price Determination İn 13 G20 Countries: Random Effect Model. Journal Of Asset Management And Public Economy (JAMPE), 2(2): 65-81.
Akyol Özcan, K. (2023). Konut Fiyat Endeksi Belirleyicileri Üzerine Bir Araştırma: Asimetrik Eş Bütünleşme Analizi. Ekev Akademi Dergisi, 2023(93): 283-307.
Kaya A. (2012). Türkiye’de Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Hedonik Fiyat Modeli ile Belirlenmesi. Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, İstatistik Genel Müdürlüğü, Ankara.
Aydın, S. (2023). Türkiye’de Konut Fiyatları ile Makroekonomik Göstergeler Arasında Nedensellik İlişkisinin Belirlenmesine Yönelik Analiz. Turkish Business Journal, 4(8): 83-100.
https://doi.org/10.51727/tbj.1347523.
Bai, J., and Perron, P. (1998). Estimating And Testing Linear Models With Multiple Structural Changes. Econometrica, 66(1):47-78. https://doi.org/10.2307/2998540.
Carrion-İ-Silvestre, J. L., Kim, D., and Perron, P. (2007). GLS-Based Unit Root Tests With Multiple Structural Breaks Both Under The Null And The Alternative Hypotheses. 1-54.
Dilek, M. (1988). Zaman Serilerinde Mevsimlik Hareketlere İlişkin Varyans Analizi Testi. T. C. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi: 68-74.
Ding, X. (2022). Macroeconomic factors affecting housing prices: Take the United States as an example. Advances in Economics, Business and Management Research, 648: 2335-2339. Proceedings of the 2022 7th International Conference on Financial Innovation and Economic Development (ICFIED 2022).
Göçer, İ., Mercan, M., and Peker, O. (2013). Kredi Hacmi Artışının Cari Açığa Etkisi: Çoklu Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi. Ekonometri ve İstatistik: 1-17.
Hilbers, P., Hoffmaister, A. W., Banerji, A., and Shi, H. (2008). House Price Developments İn Europe: A Comparison. IMF Working Paper No. WP/08/211. International Monetary Fund.
Lee, G.-H., and Lee, H. (2014). A Comparison Study Of Seasonal Adjusted Series Using The X-13ARIMA-SEATS. The Korean Journal Of Applied Statistics: 133-146.
Maki, D. (2012). Tests For Cointegration Allowing For An Unknown Number Of Breaks. Faculty Of Economics, Ryukoku University, 2011-2015.
Nazlıoğlu, Ş., Görmüş, A., and Soytaş, U. (2016). Oil Prices And Real Estate İnvestment Trusts (Reıts): Gradual-Shift Causality And Volatility Transmission Analysis. Energy Economics: 1-30.
Nneji, O., Brooks, C., and Ward, C. W. R. (2013). House Price Dynamics And Their Reaction To Macroeconomic Changes. Economic Modelling:32, 172-178. https://doi.org/10.1016/J.econmod.2013.02.019.
Öztürk, S., and Gövdere, B. (2010). Küresel Finansal Kriz ve Türkiye Ekonomisine Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1):377-397.
Russo E. and Foster-McGregor N. (2021). Characterizing Growth İnstability: New Evidence On Unit Roots And Structural Breaks İn Countries’ Long Run Trajectories. Journal of Evolutionary Economics (2022) 32:713–756
Shinwari, S., and Özdemir, D. (2022). Türkiye'de Sanayi Üretim Ve Tüketici Fiyat Endeksinin Konut Fiyat Endeksi Üzerindeki Etkisi: ARDL Sınır Testi Analizi. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 26(1): 61-81.
Soylu, A. T. and Kaynak, S. (2024). Konut Fiyatları ve Değişkenliğinin Modellenmesi: Türkiye Örneği. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 10(2): 195-214. https://doi.org/10.20979/ueyd.1448425.
Şeyranlıoğlu, O. (2023). Konut Fiyatları ile Makroekonomik ve Finansal Göstergeler Arasındaki İlişki: Bootstrap Nedensellik Testi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi:1713-1732.
Xifilidou, A., Vagiona, D., and Karanikolas, N. (2014). Estimating The Willingness To Pay Of Thessaloniki’s Residents For The İncrease Of The Green Spaces And Exploring İts Effects To The Real Estate Values. Fresenius Environmental Bulletin, 23(11): 2750-2754.
Yıldırım, M. O. (2017). Türkiye Ekonomisinde Konut Piyasası Dinamiklerinin Analizi (Doktora Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
Yiu, C. Y. and Murray, T. (2024). Housing Price-Vacancy Dynamics—An Empirical Study Of The Hong Kong Housing Market. International Journal Of Financial Studies, 12(74). https://doi.org/10.3390/ijfs12030074.
Zulkifli, A. B., Kogid, M., Pinjaman, S., & Alin, J. M. (2022). Macroeconomic Variables And Malaysia House Price Index. International Journal Of Academic Research İn Economics & Management Sciences, 11(1): 106-116. https://doi.org/10.6007/IJAREMS/V11-İ1/12214.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Journal of Academic Opinion

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.